Een korte reactie op het Skipr-artikel ‘Winstverbod in de zorg botst met Europees recht’
We betalen allemaal. Iedere maand, keurig op tijd. Zorgpremie, eigen risico, zorgbelasting. Het is een van de zekerheden van het leven in Nederland: ziek of gezond, jong of oud, iedereen draagt zijn steentje bij aan een zorgstelsel dat solidair en betrouwbaar zou moeten zijn.
Maar wat als dat zorggeld, dat u en ik verplicht afdragen, niet terechtkomt bij de verpleegkundige die overuren draait, of bij de specialist die de wachtlijst probeert te verkorten, maar bij een niet zichtbare investeerder?
Wat als dit niet eens fraude is, maar gewoon volgens de regels?
De legale omzeilroute
Welkom in de wereld van de zorgconstructies. Een wereld waar non-profit stichtingen zorggeld ontvangen van verzekeraars – geld dat volgens de wet niet als winst mag worden uitgekeerd – en datzelfde geld vervolgens “uitbesteden” aan hun eigen BV’s.
Die BV’s, vaak eigendom van dezelfde bestuurders of hun investeringsvehikels, sturen keurig een factuur terug aan de stichting: ‘voor managementdiensten’, ‘voor personeel’, ‘voor vastgoed’. Marktconform, natuurlijk. En wat overblijft in die BV, dát mag gewoon als winst worden uitgekeerd.
Een doorgeefluik van premie naar privékapitaal, keurig binnen de lijntjes.
De Raad van State geeft ze nu gelijk
De Raad van State, hoogste bestuursrechter van het land, oordeelde onlangs dat het winstuitkeringsverbod in de medisch-specialistische zorg niet coherent en niet consistent is.
Oftewel: de overheid weet zelf niet meer waarom de één wel winst mag maken en de ander niet.
Radiology Holland BV, een buitenlands radiologiebedrijf, kreeg geen toestemming om in Nederland te opereren omdat het winst wilde uitkeren. Maar de rechter zei: ‘Wacht even. Vrijgevestigde medisch specialisten doen dat via hun eigen BV’s al jaren. Wat is dan precies het probleem?’ En dus sneuvelde het verbod.
Een tik op de vingers van de minister. Een zege voor de zorgondernemers. En een rode loper voor investeerders die nu ‘veilig’ kunnen instappen.
De rekensom van de realiteit
U betaalt premie -> Uw zorgverzekeraar betaalt een instelling ->Die instelling betaalt een BV
-> en die BV betaalt dividend.
En ergens in die keten verdwijnt de morele bedoeling van solidariteit als sneeuw voor de zon. Het ‘wij’ maakt plaats voor het ‘ik’.
Bestuurders spreken ondertussen over ‘beheersing van de zorgkosten’, ‘efficiency’, en ‘de noodzaak van hervormingen’. Ze vertellen ons dat de zorg onbetaalbaar wordt, dat er keuzes gemaakt moeten worden, dat de premie omhoog moet.
Maar zelden vertellen ze dat een deel van die stijgende zorgkosten, uw premie, gewoon weglekt naar privévermogen.
Een stelsel dat moreel lek is
Het wrange is: niemand overtreedt de wet. Integendeel, de Raad van State bevestigt: het is allemaal legaal, want de overheid zelf heeft het te onduidelijk geregeld.
De constructies zijn niet het probleem — het ontbreken van grenzen is dat. De minister kan het niet uitleggen, het parlement durft het niet aan te scherpen, en ondertussen is de zorg een pinautomaat geworden met een wit jasje aan.
En terwijl de verpleegkundige haar vierde nachtdienst draait, rinkelt elders een dividendbel.
De vraag is nu niet meer of het mag, maar of we het willen
De uitspraak van de Raad van State laat juridisch weinig ruimte: als de overheid winstuitkering in de zorg wil verbieden, moet ze dat consequent en goed onderbouwen.
Maar moreel is de ruimte wél duidelijk. Willen we een zorgstelsel waarin zorggeld – uw geld – eindigt in winstuitkeringen? Of vinden we dat zorg een publieke dienst is, en geen belegging?
Zolang Den Haag dat niet durft te beantwoorden, blijven we betalen. En blijven anderen incasseren.
Keurig binnen de lijntjes.
Tot slot
Allereerst: Vanzelfsprekend moet er ruimte zijn om goede bedrijfsvoering te garanderen.
Maar als u weer eens de slogans van ziekenhuizen leest (bijvoorbeeld ‘samen kunnen we meer’ of ‘to have a significant impact on health and healthcare)’, denk dan aan bovenstaande informatie.
Disclaimer
Alle informatie en/of artikelen mogen alleen gedeeld worden met bronvermelding. Verwijzing naar dit kennisplatform en auteur Marjet Veldhuis.